Dokumenty
Standardy ochrony małoletnich
Standardy Ochrony Małoletnich przed krzywdzeniem obowiązujące
w Szkole Podstawowej im. 3 PP Legionów AK w Sorbinie
Preambuła
Naczelną zasadą wszystkich działań podejmowanych przez personel placówki jest działanie dla dobra dziecka i w jego najlepszym interesie. Członkowie personelu placówki traktują dziecko z szacunkiem oraz uwzględniają jego potrzeby. Niedopuszczalne jest stosowanie przez członków personelu wobec dziecka przemocy w jakiejkolwiek formie. Personel placówki, realizując te cele, działa w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych danej placówki oraz swoich kompetencji.
Podstawy prawne Polityki ochrony dzieci
Objaśnienie terminów
§ 1.
1. Personelem lub członkiem personelu Szkoły Podstawowej w Sorbinie jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej a także wolontariusz i stażysta.
2. Dzieckiem jest każda osoba do ukończenia 18. roku życia.
3. Opiekunem dziecka jest osoba uprawniona do reprezentacji dziecka, w szczególności jego rodzic lub opiekun prawny. W myśl niniejszego dokumentu opiekunem jest również rodzic zastępczy.
4. Zgoda rodzica dziecka oznacza zgodę co najmniej jednego z rodziców dziecka. Jednak w przypadku braku porozumienia między rodzicami dziecka należy poinformować rodziców o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinny.
5. Przez krzywdzenie dziecka należy rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę dziecka przez jakąkolwiek osobę, w tym członka personelu placówki, lub zagrożenie dobra dziecka, w tym jego zaniedbywanie.
6. Osoba odpowiedzialna za internet to wyznaczony przez dyrektora SP członek personelu, sprawujący nadzór nad korzystaniem z internetu przez dzieci na terenie placówki oraz nad bezpieczeństwem dzieci w internecie.
7. Osoba odpowiedzialna za Politykę ochrony dzieci przed krzywdzeniem to wyznaczony przez dyrektora SP członek personelu sprawujący nadzór nad realizacją Polityki ochrony dzieci przed krzywdzeniem w placówce.
8. Dane osobowe dziecka to wszelkie informacje umożliwiające identyfikację dziecka.
9. Zespół interwencyjny - grupa złożona z pedagoga/psychologa/pedagoga specjalnego, wychowawcy, wybranych nauczycieli podejmująca się współpracy celem udzielenia pomocy i wsparcia małoletniemu dziecku dotkniętemu problemem krzywdzenia.
Rozpoznawanie i reagowanie na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci
§ 2.
1. Personel placówki posiada wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwraca uwagę na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci.
2. W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka członkowie personelu placówki podejmują rozmowę z rodzicami, przekazując informacje na temat dostępnej oferty wsparcia i motywując ich do szukania dla siebie pomocy.
3. Personel monitoruje sytuację i dobrostan dziecka.
Zasady rekrutacji personelu (pracowników/współpracowników/wolontariuszy/stażystów/praktykantów)
§ 3.
1. Dyrektor uzyskał o każdym członku personelu dane z Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym, Centralnego Rejestru Orzeczeń Dyscyplinarnych oraz zaświadczenie o niekaralności.
2. Osoba posiadająca obywatelstwo innego państwa niż Rzeczpospolita Polska, ponadto musi przedłożyć informację z rejestru karnego państwa obywatelstwa uzyskiwaną do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi. Jeżeli prawo państwa nie przewiduje wydawania informacji do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi, przedkłada się informację z rejestru karnego tego państwa. Otrzymaną informację pracodawca dołącza do akt osobowych.
3. Dyrektor zapewnia swoim pracownikom podstawową edukację na temat ochrony dzieci przed krzywdzeniem i pomocy dzieciom w sytuacjach zagrożenia, w zakresie:
a) rozpoznawania symptomów krzywdzenia dzieci;
b) procedur interwencji w przypadku podejrzeń krzywdzenia;
c) odpowiedzialności prawnej pracowników placówki, zobowiązanych do podejmowania interwencji.
4. Każda osoba prowadząca warsztaty lub zajęcia na terenie szkoły, a niebędąca pracownikiem SP, składa oświadczenie o niekaralności i zobowiązaniu do przestrzegania podstawowych zasad ochrony dzieci.
Zasady bezpiecznych relacji pomiędzy personelem (pracownikami/współpracownikami/wolontariuszami/stażystami/praktykantami) placówki a dziećmi
§ 4.
1. Szkoła oferuje uczniom edukację w zakresie praw dziecka oraz ochrony przed
zagrożeniami przemocą i wykorzystywaniem.
2. Wszyscy pracownicy szkoły znają treść dokumentu Standardów Ochrony Małoletnich
przed krzywdzeniem i stosują je w codziennej pracy.
3. Dyrektor szkoły monitoruje swoich pracowników w celu zapobiegania krzywdzeniu dzieci.
4. Pracownicy szkoły w codziennych kontaktach z uczniami kierują się następującymi zasadami:
a) osoba dorosła/pracownik szkoły szanuje dziecko;
b) osoba dorosła/pracownik szkoły uwzględnia indywidualne potrzeby dziecka;
c) osoba dorosła/pracownik szkoły nie wyraża krytycznych, ośmieszających opinii, uwag
i sądów wobec dziecka;
d) osoba dorosła/pracownik szkoły w żaden sposób nie dyskryminuje dziecka;
e) osoba dorosła/pracownik szkoły nie wykorzystuje przewagi fizycznej wobec dziecka.
5. W szczególnych uzasadnionych przypadkach uzasadnione jest użycie siły przez
pracownika szkoły w celu przerwania zachowań dziecka, które zagrażają życiu i zdrowiu
jego samego lub innych. Jednocześnie szkoła dba o nietykalność cielesną dziecka.
6. W relacji personelu z małoletnimi uczniami niedopuszczalne jest w szczególności - przykład
a) stosowanie wobec ucznia przemocy w jakiejkolwiek formie, w tym stosowanie
kar fizycznych, wykorzystywanie relacji władzy lub przewagi fizycznej
(zastraszanie, przymuszanie, groźby);
b) zawstydzanie, upokarzanie, lekceważenie i obrażanie uczniów;
c) podnoszenie głosu, krzyczenie na uczniów, wywoływanie u nich lęku;
d) ujawnianie informacji wrażliwych (wizerunek, informacja o sytuacji rodzinnej, medycznej, prawnej itp.) dotyczących dziecka wobec osób nieuprawnionych, w tym wobec innych uczniów;
e) zachowywanie się w obecności uczniów w sposób niestosowny, np. poprzez używanie słów wulgarnych, czynienie obraźliwych uwag oraz nawiązywanie w wypowiedziach do atrakcyjności seksualnej;
f) nawiązywanie z uczniem jakichkolwiek relacji romantycznych lub seksualnych,
ani składanie mu propozycji o nieodpowiednim charakterze, kierowanie do niego seksualnych komentarzy, żartów, gestów oraz udostępnianie uczniom treści erotycznych i pornograficznych, bez względu na ich formę;
faworyzowanie uczniów;
g) utrwalanie wizerunku dziecka (filmowanie, nagrywanie głosu, fotografowanie)
dla potrzeb prywatnych pracownika;
h) proponowanie uczniom alkoholu, wyrobów tytoniowych ani nie legalnych
substancji psychoaktywnych, spożywanie ich wspólnie z uczniami lub w ich obecności;
i) zapraszanie uczniów do swojego miejsca zamieszkania.
Procedury interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka
§ 5.
W przypadku powzięcia przez członka personelu placówki podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone, ma on obowiązek sporządzenia notatki służbowej i przekazania uzyskanej informacji (do wyboru) wychowawcy/pedagogowi/psychologowi/kierownictwu placówki.
§ 6.
1. Pedagog/psycholog wzywa opiekunów dziecka, którego krzywdzenie podejrzewa, oraz informuje ich o podejrzeniu.
2. Pedagog/psycholog powinien sporządzić opis sytuacji szkolnej i rodzinnej dziecka na podstawie rozmów z dzieckiem, nauczycielami, wychowawcą i rodzicami, oraz plan pomocy dziecku.
3. Plan pomocy dziecku powinien zawierać wskazania dotyczące:
a. podjęcia przez placówkę działań w celu zapewnienia dziecku bezpieczeństwa, w tym zgłoszenie podejrzenia krzywdzenia do odpowiedniej placówki;
b. wsparcia, jakie placówka zaoferuje dziecku;
c. skierowania dziecka do specjalistycznej placówki pomocy dziecku, jeżeli
istnieje taka potrzeba.
§ 7.
1. W przypadkach bardziej skomplikowanych (dotyczących wykorzystywania seksualnego oraz znęcania się fizycznego i psychicznego o dużym nasileniu) kierownictwo placówki powołuje zespół interwencyjny, w skład którego mogą wejść: pedagog/psycholog, wychowawca dziecka, kierownictwo placówki, inni członkowie personelu mający wiedzę o krzywdzeniu dziecka lub o dziecku (dalej określani jako: zespół interwencyjny).
2. Zespół interwencyjny sporządza plan pomocy dziecku, na podstawie opisu sporządzonego przez pedagoga/psychologa oraz innych, uzyskanych przez członków zespołu, informacji.
3. W przypadku gdy podejrzenie krzywdzenia zgłosili opiekunowie dziecka, powołanie zespołu jest obligatoryjne. Zespół interwencyjny wzywa opiekunów dziecka na spotkanie wyjaśniające, podczas którego może zaproponować opiekunom zdiagnozowanie zgłaszanego podejrzenia w zewnętrznej, bezstronnej instytucji. Ze spotkania sporządza się protokół.
§ 8.
1. Plan pomocy dziecku jest przedstawiany przez pedagoga/psychologa opiekunom
z zaleceniem współpracy przy jego realizacji.
2. Pedagog/psycholog informuje opiekunów o obowiązku placówki zgłoszenia podejrzenia krzywdzenia dziecka do odpowiedniej instytucji (prokuratura/policja lub sąd rodzinny, ośrodek pomocy społecznej bądź przewodniczący zespołu interdyscyplinarnego – procedura „Niebieskie Karty” – w zależności od zdiagnozowanego typu krzywdzenia i skorelowanej z nim interwencji).
3. Po poinformowaniu opiekunów przez pedagoga/psychologa – zgodnie z punktem poprzedzającym – kierownictwo placówki składa zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa do prokuratury/policji lub wniosek o wgląd w sytuację rodziny do sądu rejonowego, wydziału rodzinnego i nieletnich, ośrodka pomocy społecznej lub przesyła formularz „Niebieska Karta – A” do przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego. Dalszy tok postępowania leży w kompetencjach instytucji wskazanych w punkcie poprzedzającym.
4. W przypadku gdy podejrzenie krzywdzenia zgłosili opiekunowie dziecka, a podejrzenie to nie zostało potwierdzone, należy o tym fakcie poinformować opiekunów dziecka na piśmie.
§ 9.
1. Z przebiegu interwencji sporządza się kartę interwencji, której wzór stanowi Załącznik nr 1 do niniejszej Polityki. Kartę załącza się do akt osobowych dziecka.
2. Cały personel placówki i inne osoby, które w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych podjęły informację o krzywdzeniu dziecka lub informacje z tym związane, są zobowiązane do zachowania tych informacji w tajemnicy, wyłączając informacje przekazywane uprawnionym instytucjom w ramach działań interwencyjnych.
Zasady ochrony danych osobowych oraz wizerunku dzieci w placówce
§ 10.
1. Dane osobowe podlegają ochronie zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Szkoła
zapewnia najwyższe standardy ich ochrony.
2. Dane osobowe dziecka są udostępniane wyłącznie osobom i podmiotom uprawnionym na podstawie odrębnych przepisów.
3. Pracownik szkoły ma obowiązek zachowania tajemnicy danych osobowych, które
przetwarza, i zachowania w tajemnicy sposobów zabezpieczenia danych osobowych przed nieuprawnionym dostępem.
4. Wytyczne dotyczące zasad publikacji wizerunku dziecka stanowią Załącznik Rekrutacji
uczniów do naszej szkoły.
5. Rodzice podpisują zgodę na przetwarzanie danych osobowych, w tym wizerunkowych
dziecka do celów budowania pozytywnego wizerunku Administratora Szkoły Podstawowej im. 3 PP legionów AK w Sorbinie w przestrzeni publicznej i w mediach oraz do realizacji zadań statutowych szkoły związanych z nagradzaniem uczniów, jak również w związku z uczestnictwem w programach, projektach – w tym projektach dofinansowywanych z funduszy zewnętrznych - i konkursach realizowalnych przez szkołę
6. Jeżeli wizerunek dziecka stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak: zgromadzenie,
krajobraz, publiczna impreza, zgoda rodzica lub opiekuna prawnego na utrwalanie
wizerunku dziecka nie jest wymagana.
Zasady bezpiecznego korzystania z internetu i mediów elektronicznych
§ 11.
1. Placówka, zapewniając dzieciom dostęp do internetu, jest zobowiązana podejmować działania zabezpieczające dzieci przed dostępem do treści, które mogą stanowić zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju; w szczególności należy zainstalować
i aktualizować oprogramowanie zabezpieczające. Na terenie placówki dostęp dziecka do internetu możliwy jest:
a) pod nadzorem członka personelu placówki na zajęciach komputerowych;
b) bez nadzoru członka personelu – na przeznaczonych do tego komputerach, znajdujących się na terenie placówki (dostęp swobodny);
c) za pomocą sieci wifi placówki, po podaniu hasła. W przypadku dostępu realizowanego pod nadzorem członka personelu placówki, ma on obowiązek.
2. Informowania dzieci o zasadach bezpiecznego korzystania z internetu. Personel placówki czuwa także nad bezpieczeństwem korzystania z internetu przez dzieci podczas lekcji.
3. W miarę możliwości osoba odpowiedzialna za internet przeprowadza z dziećmi cykliczne szkolenia dotyczące bezpiecznego korzystania z internetu.
4. Placówka zapewnia stały dostęp do materiałów edukacyjnych, dotyczących bezpiecznego korzystania z internetu przy komputerach, z których możliwy jest dostęp swobodny.
§ 12.
1. Osoba odpowiedzialna za internet zapewnia, aby sieć internetowa placówki była zabezpieczona przed niebezpiecznymi treściami, instalując i aktualizując odpowiednie, nowoczesne oprogramowanie.
2. Wymienione w ust. 1. oprogramowanie jest aktualizowane przez wyznaczonego członka personelu w miarę potrzeb, przynajmniej raz w miesiącu.
3. Wyznaczony członek personel organizacji przynajmniej raz w miesiącu sprawdza, czy na komputerach ze swobodnym dostępem, podłączonych do internetu nie znajdują się niebezpieczne treści. W przypadku znalezienia niebezpiecznych treści, wyznaczony członek personelu stara się ustalić, kto korzystał z komputera w czasie ich wprowadzenia.
4. Informację o dziecku, które korzystało z komputera w czasie wprowadzenia niebezpiecznych treści, wyznaczony członek personelu przekazuje kierownictwu placówki, które aranżuje dla dziecka rozmowę z psychologiem lub pedagogiem.
5. Pedagog/psycholog przeprowadza z dzieckiem, o którym mowa w punktach poprzedzających, rozmowę na temat bezpieczeństwa w internecie.
6. Jeżeli w wyniku przeprowadzonej rozmowy pedagog/psycholog uzyska informację, że dziecko jest krzywdzone, podejmuje działania opisane w rozdziale dotyczącym procedur interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka.
Monitoring stosowania Standardów
§ 13.
1. Kierownictwo placówki wyznacza pedagoga szkolnego Panią Agnieszkę Przeorską jako osobę odpowiedzialną za Politykę ochrony dzieci w placówce.
2. Osoba, o której mowa w punkcie poprzedzającym, jest odpowiedzialna za monitorowanie realizacji Polityki, za reagowanie na sygnały naruszenia Polityki oraz za proponowanie zmian w Polityce.
3. Osoba, o której mowa w pkt. 1 niniejszego paragrafu, przeprowadza wśród personelu placówki, raz na 12 miesięcy, ankietę monitorującą poziom realizacji Polityki. Wzór ankiety stanowi Załącznik nr 2 do niniejszej Polityki.
4. W ankiecie członkowie personelu placówki mogą proponować zmiany Polityki oraz wskazywać naruszenia Polityki w placówce.
5. Osoba, o której mowa w pkt. 1 niniejszego paragrafu, dokonuje opracowania wypełnionych przez personel placówki ankiet. Sporządza na tej podstawie raport
z monitoringu, który następnie przekazuje kierownictwu placówki.
6. Kierownictwo placówki wprowadza do Polityki niezbędne zmiany i ogłasza
personelowi placówki nowe brzmienie Polityki.
Przepisy końcowe
§ 14.
1. Standardy ochrony wchodzą w życie z dniem ich ogłoszenia.
2. Ogłoszenie następuje w sposób dostępny dla personelu placówki, w szczególności poprzez wywieszenie w miejscu ogłoszeń dla personelu lub poprzez przesłanie jej
tekstu drogą elektroniczną.
Podstawy prawne:
§ 15.
1. Konwencja o prawach dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów
Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (Dz. U. z 1991r. Nr 120, poz. 526 z późn. zm.)
2. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483z późn. zm.) str. 10
3. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz.1359)
4. Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1606).
5. Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 31 z późn. zm.)
6. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1249).
7. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1138 z późn. zm.).
8. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz.1375 z późn. zm.).
9. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 z późn.zm.) -art. 23 i 24
10. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1550 z późn. zm.)
11. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 września 2023 r. w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta” (Dz.U. z 2023r. poz.1870).
12. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tekst jednolity Dz.U. z 2023 r. poz. 984 z późn. zm.).
13. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (tekst jednolity Dz.U. z 2023 r. poz. 900 z późn. zm.).
14. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania
narkomanii (tekst jednolity Dz.U. z 2020 r. poz. 1449).
15. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych
przedszkolach, szkołach i placówkach (tekst jednolity Dz. U. z 2023 r. poz. 1798).
Zał. Nr 1
dnia ...................................
Karta interwencji
Dotyczy ucznia .............................................................................................................................
imię i nazwisko, klasa
W dniu .................................... otrzymałam(-em) następujące informacje/zauważyłem(am)
następujące objawy*, na podstawie których można podejrzewać krzywdzenie dziecka:
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Opis sytuacji / zdarzenia:
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Podjęte działania:
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
.................................................................
czytelny podpis
*właściwe podkreślić
Zał. nr 2
Kwestionariusz ankiety dotyczący monitoringu standardów przestrzegania
Standardów Ochrony Małoletnich
Instrukcja
Ankieta jest całkowicie anonimowa, dlatego bardzo proszę o udzielenie szczerych i zgodnych
z prawdą odpowiedzi. Dziękuje za wypełnienie ankiety.
Pytania
1. Czy znany jest Pani/Panu dokument „Standardy Ochrony Małoletnich przed
krzywdzeniem”?
□ Tak
□ Nie
2. Czy zapoznała się Pani/Pan się z treścią tego dokumentu?
□ Tak
□ Nie
3. Czy stosuje Pani/Pan w swojej pracy zasady tych Standardów?
□ Tak
□ Nie
4. Czy w Pani/ Pana miejscu pracy przestrzegana są Standardy Ochrony Małoletnich?
□ Tak
□ Nie
5. Jeżeli nie to w jakim zakresie?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
2. Czy ma Pani/ Pan propozycje dotyczącą zmian standardów ochrony dziecka w naszej
szkole?
…………………………………………………………………………………………………
.………………………………………………………………………………………………
….……………………………………………………………………………………………
Dziękujemy za wypełnienie ankiety.
Zał. nr 3
Oświadczenie o niekaralności i zobowiązaniu do przestrzegania podstawowych zasad ochrony dzieci
..........................................................................
miejsce i data
Ja,..................................................................................nr PESEL ....................................
oświadczam, że nie byłam/em skazana/y za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej
i obyczajności, i przestępstwa z użyciem przemocy na szkodę małoletniego i nie toczy się przeciwko mnie żadne postępowanie karne ani dyscyplinarne w tym zakresie.
Ponadto oświadczam, że znam „POLITYKĘ OCHRONY DZIECI” i zapoznałam/-em się ze Standardami Ochrony Małoletnich obowiązującymi w Szkole Podstawowej im. 3 PP Legionów AK w Sorbinie i zobowiązuję się do ich przestrzegania.
...........................................................................
podpis
Oświadczam, że znam „POLITYKĘ OCHRONY DZIECI” i zapoznałam/-em się ze Standardami Ochrony Małoletnich obowiązującymi w Szkole Podstawowej im. 3 PP Legionów AK w Sorbinie i zobowiązuję się do ich przestrzegania.
...........................................................................
podpis